ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΑΠΩΛΕΙΑ
Συγκλονιστικό το άγγελμα από τη Λωζάννη. Ο αγαπημένος φίλος, ο ρέκτης ιστορικός ερευνητής, ο διανοούμενος με το τόσο ευρύ πνεύμα, ο Νίκος Πετσάλης-Διομήδης έφυγε απροσδόκητα. Άνθρωπος με τεράστια πνευματική καλλιέργεια, που βίωνε την Ελλάδα και τον Ελληνισμό μέσα από τη δική του δημιουργική αγωνία, ένας ιδανικός λάτρης της τέχνης, της μουσικής και πρωτίστως της σύγχρονης ιστορίας, δεν υπάρχει πια - όσο κι αν φαίνεται απίστευτο. Ούτε καν εβδομήντα χρονών, στο απόγειο της συγγραφικής προσφοράς του, απήλθε εντελώς απροσδόκητα την περασμένη Τετάρτη, 6 Φεβρουαρίου 2013...
Καταμετρήσαμε σ' αυτόν τον μάταιο κόσμο κάποιες δεκαετίες στενής φιλίας μέχρι σήμερα, ιδίως λόγω των κοινών ενδιαφερόντων μας για τη σύγχρονη ιστορία. Άπειρες και ποικίλες οι γνώσεις του, εξαιρετικά τελειομανής στην έρευνα και τη διατύπωση του συγγραφικού έργου του. Δεν είναι κοινότυπο να λεχθεί ότι ο Νίκος Πετσάλης-Διομήδης με την απόσυρσή του από τα εγκόσμια πραγματικά φτωχαίνει την ιστορική έρευνα την Ελλάδα. Δυστυχώς δεν ευδόκησε να δει τυπωμένο το τελευταίο ογκώδες έργο του για τον Ελευθέριο Βενιζέλο στα χρόνια 1912-1920, που μόλις είχε ολοκληρώσει έπειτα από πολλών ετών κοπιώδη εργασία. Χωρίς υπερβολή θα έλεγα ότι ήταν πια ο τελευταίος προικισμένος ιστορικός με βαθυστόχαστη ματιά.
Παράλληλα υπήρξε διακεκριμένος τεχνοκριτικός και κάτοχος ανεκτίμητης συλλογής έργων τέχνης, από τους πλέον ειδικούς στη χώρα μας, αν και αθόρυβος.
Θα τον θυμόμαστε με εξαιρετική αγάπη...
Δημοσθένης Κούκουνας
Φιλολογικό Μνημόσυνο για τον ΝΙΚΟ ΠΕΤΣΑΛΗ-ΔΙΟΜΗΔΗ
ΑπάντησηΔιαγραφήΤην Πέμπτη, 28-2-213, 6-7.30 μ.μ στην «Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου Κηφισιάς, (Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού) θα γίνει φιλολογικό μνημόσυνο για τον ιστορικό και τεχνοκριτικό Νίκο Πετσάλη Διομήδη. Στην εκδήλωση θα μιλησει η φιλόλογος Λία Βαλάτα-Τσιάμα, ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης, ο τ. πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Κωσταντίνος Σβολόπουλος, ο Χρήστος Γαλανίδης κ..ά Θα προβληθούν επίσης αποσπάσματα από τις πρόσφατες παρεμβάσεις του στο Σεμινάριο Ιστορίας που διοργανώνεται στο πλαίσιο του «Ελεύθερου Πανεπιστημίου»
Ο Νίκος Πετσάλης Διομήδης απεβίωσε την Τετάρτη 13 Μαρτίου μετά από καρδιακό επεισόδιο στη Λωζάννη, όπου είχε μεταβεί για νε μελετήσει κάποια αρχεία που είχε εντοπίσει και αφορούσαν το έργο του. To υπό έκδοση πολύτομο έργο του για την περίοδο 1912-1920 είναι ένα κορυφαίο έργο και θα αποτελέσει την κύρια επιστημονική βάση για όλους όσους μελετούν εκείνο το μεγάλης σημασίας ιστορικό μεταίχμιο.
Ο Πετσάλης-Διομήδης, γόνος μιας ιστορικής φιλελεύθερης οικογένειας, είχε εκείνη τη σπάνια στόφα του διανοούμενου, που απουσιάζει πλήρως από τους διανοούμενους της σημερινής Ελλάδας. Γι αυτό και ήταν ουσιαστικά εκτός του κυρίαρχου συστήματος. Ως άνθρωπος ήταν πολυδιάστατος: τεχνοκριτικός, συλλέκτης, ιστορικός. Κάποια βιογραφικά στοιχεία είναι τα εξής: “Ο Νίκος Πετσάλης – Διομήδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1943 και μεγάλωσε σε περιβάλλον με παράδοση στα γράμματα και τις τέχνες. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και ιστορία στο Λονδίνο, όπου αναγορεύθηκε διδάκτωρ (1975). Συμβολή στην διπλωματική ιστορία αποτελούν κυριώς τα έργα του: “Greece at the Paris Peace Conference, 1919″ (Θεσσαλονίκη 1979, και μελλοντικά στα ελληνικά) και“Η Ελλάδα των δύο κυβερνήσεων, 1916-1917″ (Αθήνα 1986). Το ενδιαφέρον του για τα εικαστικά τον έκανε να ιδρύσει την αίθουσα τέχνης “Το τρίτο μάτι” (1979-1993), στην οποία οργάνωσε πάνω από 120 εκθέσεις. Στον τομέα αυτό κυριότερα έργα του είναι ο μοναδικός ως σήμερα πλήρης κατάλογος (catalogue raisonne) έργου Έλληνα καλλιτέχνη, “Ghika 1920-1940″ (Αθήνα 1979, και μελλοντικά δεύτερος τόμος, 1940-970), και “Σπύρου Βασιλέιου, οι ξυλογραφίες” (Αθήνα 1981). Για το βιβλίο του “Άγνωστη Κάλλας” εργάστηκε έξι ολόκληρα χρόνια, όσα και για το “Συνέδριο του 1919″ και για τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα.”